Dịch tả ngỗng là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, tỷ lệ chết cao , thậm chí ở những con 1-4 tuần tuổi, ba tháng tuổi. Nguyên nhân chính là do virus parvovirus. Bệnh có các tên gọi khác nhau: cúm ngỗng, dịch tả ngỗng, viêm gan do vi rút ở ngỗng, viêm ruột do vi rút ở ngỗng, viêm cơ tim truyền nhiễm, viêm gan, ngỗng nước, bệnh Derzy … Đây là một trong các bệnh quan trọng mà người chăn nuôi nên đặc biệt chú ý nếu không muốn thiệt hại.
Bệnh dịch tả ở ngỗng: nguyên nhân và cách điều trị
1. Nguyên nhân
Bệnh dịch tả ngỗng do một loại virus Parvovirus thuộc nhóm Parvoviridae.
2. Loại gia cầm mắc bệnh
– Ngỗng, ngan, thiên nga và hoang cầm.
– Bệnh này không có ở gà.
3. Tuổi gia cầm có thể mắc bệnh
– Bệnh thường xảy ra ở ngỗng từ 1- 3 tháng tuổi.
– Nặng nhất ở ngỗng từ 1- 4 tuần tuổi.
4. Phương thức lây truyền
– Bệnh lây truyền trực tiếp thông qua đường miệng và hô hấp; hoặc có thể lây truyền từ mẹ sang con.
5. Triệu chứng
Bệnh có 4 thể chính dưới đây
5.1. Thể cấp tính
Ở thể cấp tính, ngỗng thường hay sốt cao, chán ăn, chậm chạp, sau đó mệt lả rồi chết trong thời gian từ 1 đến 5 ngày, tỷ lệ chết 100% ở ngỗng sơ sinh đến 7 đến 10 ngày tuổi.
5.2. Thể dưới cấp
– Sốt cao, khát nước, chán ăn, mệt, ủ rũ, ngại vận động.
– Chảy nước mũi, hay lắc đầu vảy mỏ, mí mắt đỏ và phù nề, đây là điểm khác biệt với bệnh thiếu vitamin A.
– Niêm mạc vùng dưới hầu họng được phủ một lớp màng giả dễ bóc; khi lột bỏ lớp màng giả này thấy rõ các điểm hoại tử sâu, đau.
– Ngỗng thường hay giảm hoặc bỏ ăn; nhưng tiêu chảy mạnh, phân có màu xanh vàng hoặc xanh trắng vàng.
– Chúng gầy rộc và chết, tỷ lệ chết phụ thuộc vào tuổi ngỗng và bệnh thứ phát.
– Nếu ngỗng mới nở; tỷ lệ chết 100% trong tuần đầu tiên.
– Nếu ngỗng 2- 3 tuần; tỷ lệ chết khoảng 10%.
– Nếu trên 3- 4 tuần tuổi chúng bị bệnh; nhưng tỷ lệ chết không cao.
5.3. Thể mãn tính
– Đây là bệnh của những ngỗng có sức để kháng tốt hoặc còn sống sót từ 2 thể bệnh nêu trên với các triệu chứng tiếp theo:
+ Bệnh kéo dài hàng tháng.
+ Lông ở những con ngỗng nhiễm bệnh ở lưng và cổ thường bị rụng nhiều, rụng nhiều, để lại phần da đỏ để quan sát thấy.
+ Ở thể này, ngỗng bệnh chết rải rác, tỷ lệ chết không cao.
5.4. Thể mang trùng
Bệnh không có dấu hiệu rõ ràng, chỉ mang trùng và trở thành nguồn bệnh nguy hiểm.
6. Bệnh tích
6.1. Thể cấp
– Cơ tim nhợt nhạt như thịt luộc
– Tim to, đầu tù.
6.2. Thể dưới cấp
– Viêm màng tim từ viêm tiết dịch đến viêm tiết xơ.
– Viêm màng gan, gan sưng to và rắn chắc hơn bình thường và bị thoái hóa.
– Lách và tụy cũng sưng to.
– Phổi bị phù nề.
– Ruột bị viêm tiết dịch (cata).
– Dạ dày bị viêm loét có màng giả.
– Vùng hầu, họng đều bị viêm loét tạo màng giả.
– Đáng chú ý nhất là có xuất huyết điểm hoặc thành vệt ở cơ đùi, cơ ngực.
6.3. Thể mãn
– Vùng cổ và lưng bị trụi lông, để lộ ra các đám da đỏ tấy.
– Gan và lách sưng to.
– Xoang bụng chứa nhiều dịch thẩm xuất.
7. Điều trị
– Việc điều trị dịch tả cho ngỗng phải tiến hành song song 2 bước:
- Can thiệp ngay bằng vacxin dịch tả ngỗng, ngay vào ổ dịch, tiêm dưới da gáy cổ hoặc nách 3 liều vacxin cho 1 con ngỗng (3 liều vacxin pha vào 0,3ml nước cất).
- Cho đàn ngỗng uống ngay một trong các toa thuốc sau:
Phác đồ 1: Cho 100kg ngỗng ăn
+ T.Flox.C : 20gram
+ T.cúm gia súc: 20gram
+ Super- Vitamin :20gram
+ Bổ gan, TA. Sorbitol +B12: 40gram
4 loại thuốc trên trộn đều với cám có rau xanh tươi thái nhỏ chia làm 5 lần cho ăn trong 1 ngày, liên tục trong 4 ngày.
Phác đồ 2:
+ T.Colivit : 20gram
+ Anti- Gum: 20gram
+ Bổ gan, TA. Sorbitol +B12: 40gram
Trộn đều với cám có rau xanh tươi thái nhỏ chia làm 5 lần cho ăn trong 1 ngày, liên tục trong 4 ngày. Đối với 100kg ngỗng.
Phác đồ 3:
+ T.Avimycin : 20gram
+ T.Cúm gia súc: 20gram
+ Gluco.K.C.B2: 100gram
Trộn đều với cám có rau xanh tươi thái nhỏ chia làm 5 lần cho ăn trong 1 ngày, liên tục trong 4 ngày. Đối với 100kg ngỗng.
8. Phòng bệnh
– Người chăn nuôi nên chủ động tiêm phòng vacxin cho đàn ngỗng lần 1 vào lúc ngỗng đạt từ 12 đến 15 ngày tuổi; lần 2 cách lần 1 sau đó 30 ngày. Nếu ngỗng được nuôi làm giống; thì phải tiêm lần 3 trước khi đẻ từ 15 đến 20 ngà. Sau đó tiêm định kỳ 2 lần vào tháng 4 và tháng 10 hàng năm.
– Hạn chế chăn nuôi thả rông.
– Chủ động công tác vệ sinh chăn nuôi.
Trích dẫn từ Biotechviet.vn
N.P
