Có ít nhất 15 loại cúm gia cầm khác nhau thường lây nhiễm vào các loài ‘lông vũ’ trên khắp thế giới. Dịch bệnh hiện nay là do chủng H5N1, có khả năng lây nhiễm cao ở các loài lông vũ và gây chết rất nhanh. Không giống như nhiều chủng vi rút cúm gia cầm khác, H5N1 có thể lây nhiễm sang người và gây bệnh nặng và tử vong.
Cúm gia cầm khác với Sars (Hội chứng viêm đường hô hấp cấp tính). Mặc dù 2 bệnh này có các triệu chứng giống nhau, nhưng Sars do một loại virus hoàn toàn khác gây ra. Virus cúm thường lây lan nhanh chóng và không thể kiểm soát được bằng cách cách ly bệnh nhân như SARS.
Tại sao phải lo ngại về bệnh cúm gia cầm?
Virus cúm không ổn định, có khả năng đột biến rất nhanh và có thể lây lan từ động vật này sang động vật khác. Các nhà khoa học lo ngại virus cúm gia cầm có thể tiến triển thành dạng dễ lây lan từ người sang người, lây lan nhanh chóng và trở thành căn bệnh chết người. Điều này có thể xảy ra nếu một người bị nhiễm vi rút cúm người sau đó bị nhiễm vi rút cúm gia cầm. Hai loại virus này sẽ tái tổ hợp trong cơ thể người bệnh, khiến virus hỗn hợp lây lan nhanh chóng từ người này sang người khác.
Loại virus lai này, chưa từng tiếp xúc với người; không có khả năng miễn dịch và có thể gây ra đại dịch như cúm Tây Ban Nha năm 1918-1919. Căn bệnh cúm TBN này đã giết chết 40 triệu người trên thế giới. .
Bệnh lây truyền như thế nào?
Ở nông thôn, virus H5N1 lây lan nhanh chóng từ các trang trại gia cầm nội địa chủ yếu thông qua phân gà; và các loài chim hoang dã. Virus này có thể sống bốn ngày ở nhiệt độ 22oC; và hơn 30 ngày ở nhiệt độ 0oC. Nếu ở băng, chúng có thể sống vô thời hạn.
Vì vậy, khi có dịch bệnh; một số người đã mắc bệnh cúm gia cầm do tiếp xúc trực tiếp với gia cầm hoặc phân của những con bị bệnh. Người nhiễm virus cúm gia cầm có thể lây sang người khác; mặc dù bệnh này thường nhẹ ở người lây từ người hơn người bị nhiễm trực tiếp từ gia cầm.
Nếu virus đột biến và phối hợp với virus cúm người; virus mới sẽ lây từ người sang người như sự lây lan virus cúm người; và trở nên nguy hiểm hơn.
Triệu chứng của bệnh
Cúm gia cầm có thể gây một loạt các triệu chứng ở người. Một số bệnh nhân có sốt; ho, đau họng và đau cơ. Một số người khác bị đau mắt; viêm phổi, bệnh hô hấp cấp nguy kịch; và các biến chứng nặng nguy hiểm.
Cách điều trị
Hiện đã có các thuốc chống cúm có thể được dùng cả để phòng ngừa người nhiễm cúm gia cầm; và để điều trị những người đã nhiễm cúm gia cầm. Virus dường như kháng với hai thuốc chống cúm cũ là amantadin và rimantadin. Tuy nhiên, các thuốc chống cúm mới hơn Tamiflu và Relenza hy vọng sẽ có tác dụng; và được cung cấp đủ nếu có dịch bệnh tiếp tục xảy ra.
Hiện nay chưa có vaccin cúm gia cầm; mặc dù các nhà khoa học đang nghiên cứu triển khai. Cần một vài tháng để hoàn thành; và không thể có để dùng cho người để ngăn ngừa nếu xảy ra dịch cúm này ở người.
Cách phòng ngừa
Loại trừ nhanh virus H5N1 ở gia cầm và các động vật khác nhiễm bệnh là cần thiết để ngăn ngừa vụ dịch lớn. Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến nghị nên tiêu huỷ gia cầm nhiễm bệnh hoặc gia cầm tiếp xúc với gia cầm nhiễm bệnh; để giúp ngăn ngừa virus lây lan và giảm nguy cơ lây nhiễm cho người. Tuy nhiên, WHO cũng cảnh báo là phải có các biện pháp an toàn; để ngăn ngừa virus tiếp xúc với người làm công việc tiêu hủy.
Hi vọng với những thông tin được cung cấp ở trên, người chăn nuôi sẽ có cái nhìn khách quan hơn về bệnh cúm gia cầm để hạn chế tối đa những thiệt hại trong chăn nuôi.
Trích dẫn từ Nhandan.com.vn
Phạm Ngân
